"ศิริราช" ผนึก 3 รพ. เปิดศูนย์ผ่าตัดข้อเข่า ข้อสะโพกเทียมด้วยหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด
เมือวันที่ 7 ก.พ. ศ.ดร. นพ.ประสิทธิ์ วัฒนาภา คณบดีคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล เป็นประธานแถลงข่าว "3 รพ. ร่วมมือเปิดให้บริการศูนย์ความเป็นเลิศการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเทียมศิริราช ด้วยหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด” โดยมี รศ. นพ.วิศิษฎ์ วามวาณิชย์ ผอ.รพ.ศิริราช ศ. คลินิก นพ.ชาญ ศรีรัตน สถาวร ผอ.รพ.ศิริราช ปิยมหาราชการุณย์ (SiPH) รศ. นพ.ธีระ กลลดาเรืองไกร ผอ.ศูนย์การแพทย์กาญจนาภิเษก ศ. นพ.อภิชาติ อัศวมงคลกุล หัวหน้าภาควิชาศัลยศาสตร์ออร์โธปิดิคส์และกายภาพบำบัด ศ. นพ.กีรติ เจริญชลวานิช รองคณบดีฝ่ายสร้างเสริมสุขภาพ และรองหัวหน้าภาควิชาศัลยศาสตร์ออร์โธปิดิคส์และกายภาพบำบัด รศ. นพ.ระพีพัฒน์ นาคบุญนำ อาจารย์ประจำภาควิชาศัลยศาสตร์ออร์โธปิดิคส์และกายภาพบำบัด พร้อมด้วยผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดด้วยหุ่นยนต์ ร่วมพูดคุยบอกเล่าเกี่ยวกับประสบการณ์การใช้บริการรักษาพยาบาลในงานแถลงข่าว ณ ห้องประชุมสิรินธร อาคารเฉลิมพระเกียรติ ชั้น G รพ.ศิริราช
ศ. ดร. นพ.ประสิทธิ์ กล่าวว่า ปัจจุบันวิวัฒนาการความก้าวหน้าทางการแพทย์ได้พัฒนาอย่างต่อเนื่อง ด้วยการนำเทคโนโลยีมาประยุกต์ใช้ในวงการแพทย์และสาธารณสุข นำไปสู่การวิจัย นวัตกรรมและเทคโนโลยีที่เกิดใหม่ขึ้นมามากมาย พัฒนาจนเกิดเป็นผลงานนวัตกรรมด้านสุขภาพมาต่อยอดเพื่อใช้ประโยชน์ทางการแพทย์ ซึ่งศิริราชยังคงมุ่งมั่นปฏิบัติภารกิจที่มีความสำคัญต่อคุณภาพชีวิตประชาชนชาวไทย และ มีนโยบายผลักดันศิริราชก้าวสู่ World Changer นำร่องต้นแบบโรงพยาบาลอัจฉริยะ (Smart Hospital) ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา นอกจากการฝึกทักษะแก่แพทย์ให้เป็นผู้เชี่ยวชาญในด้านการรักษาพยาบาลแล้ว คณะฯ ยังได้มีการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีมาช่วยในด้านการรักษาพยาบาลให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อผู้ป่วย ที่เห็นเด่นชัด คือ การใช้หุ่นยนต์มาช่วยแพทย์ผ่าตัดรักษาผู้ป่วย ซึ่งได้เริ่มดำเนินการมาตั้งแต่ 2550 จนถึงปัจจุบัน ไม่ว่าจะเป็นการผ่าตัดมะเร็งต่อมลูกหมาก มะเร็งลำไส้ใหญ่ การผ่าตัดเนื้องอกหลอดอาหาร มะเร็งกระเพาะอาหาร เนื้องอกตับอ่อนไส้เลื่อนช่องกะบังลม จนถึงการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเทียมด้วยหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดในครั้งนี้ ซึ่งเป็นการประสานความร่วมมือของ 3 โรงพยาบาล คือ รพ.ศิริราช รพ.ศิริราช ปิยมหาราชการุณย์ และศูนย์การแพทย์กาญจนาภิเษก ในการขับเคลื่อนศูนย์การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเทียมศิริราช ที่ให้บริการผู้ป่วยทุกระดับได้เข้าถึงการรักษาที่มีคุณภาพได้อย่างทั่วถึง สร้างคุณภาพชีวิตที่ดีให้กับผู้ป่วยสามารถกลับมาใช้ชีวิตในสังคมได้อย่างมีความสุข
รศ. นพ.วิศิษฎ์ วามวาณิชย์ ผู้อำนวยการโรงพยาบาลศิริราช กล่าวว่า จากเป้าหมายก้าวสู่การเป็นต้นแบบโรงพยาบาลอัจฉริยะ (Smart Hospital) รพ.ศิริราชจึงดำเนินการขับเคลื่อนด้านการให้บริการทางการแพทย์ และการรักษาพยาบาลตามมาตรฐานสากล โดยนำความอัจฉริยะของเทคโนโลยีต่าง ๆ มาพัฒนาระบบการให้บริการทั้งด้านการแพทย์และการรักษาพยาบาล บูรณาการศูนย์ความเป็นเลิศทางการแพทย์ศิริราช (SiCOE) ซึ่งเป็นศูนย์รวมผู้เชี่ยวชาญ ที่ให้บริการผู้ป่วยกลุ่มเฉพาะโรค/ หัตถการ ที่เกิดจากการทำงานร่วมกันของผู้เชี่ยวชาญหลายสาขา เพื่อผลลัพธ์ที่ดีในการรักษาผู้ป่วยให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ศูนย์ความเป็นเลิศผ่าตัดเปลี่ยนข้อเทียมศิริราช (Si-ELITE) เป็น 1 ในศูนย์ SiCOE ที่ดูแลผู้ป่วยผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม ครอบคลุมทั้งงานบริการ การศึกษา การวิจัย โดยนำเทคโนโลยีที่ทันสมัยมาใช้ในการผ่าตัด นั่นก็คือ การผ่าตัดโดยใช้หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด Robotic Surgery มาใช้กับผู้ป่วยทุกระดับภายใต้การควบคุมของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ มุ่งเน้นการให้บริการด้วยความเป็นเลิศ เมื่อถึงวันผ่าตัดจะมีการใช้รถพยาบาลส่งตัวผู้ป่วยระหว่างโรงพยาบาลต้นสังกัด มาผ่าตัดที่ รพ.ศิริราช ปิยมหาราชการุณย์ (SiPH) ในวันเวลาราชการปกติ หลังจากนั้นจึงส่งตัวกลับไปพักรักษาตัว (admit) ในโรงพยาบาลต้นสังกัดตามเดิม ทำให้ผู้ป่วยที่มีสิทธิ์การรักษาของแต่ละโรงพยาบาล สามารถใช้สิทธิ์การรักษา และเสียค่าใช้จ่ายตามสิทธิ์การรักษาได้ตามปกติ โดยไม่มีค่าใช้จ่ายเพิ่มเติม ศูนย์นี้ นอกจากจะเพิ่มศักยภาพการให้บริการผู้ป่วยให้สามารถเข้าถึงเทคโนโลยีการรักษาขั้นสูงสุดแล้ว ยังช่วยลดปัญหาการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าหรือข้อสะโพกเทียมได้ทั้ง 3 โรงพยาบาล ลดระยะเวลาการรอคอย (waiting list) ที่ยาวนาน (1-2 ปี) จากข้อจำกัดของจำนวนห้องผ่าตัดมีไม่เพียงพอต่อความต้องการของผู้ป่วย ดังนั้น ความร่วมมือครั้งนี้ จึงเป็นการขยายจำนวนการผ่าตัดให้ผู้ป่วยได้อย่างน้อยปีละ 300 - 400 ราย/ปี เป็นการเพิ่มโอกาสการเข้าถึงการวินิจฉัยและการรักษาอย่างเท่าเทียมกันด้วยความเป็นเลิศอย่างยั่งยืน
ศ.คลินิก นพ.ชาญ ศรีรัตนสถาวร ผอ.รพ.ศิริราช ปิยมหาราชการุณย์ กล่าวว่า การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าและข้อสะโพกเทียม เป็นการผ่าตัดที่จำเป็นต้องใช้ความเชี่ยวชาญจากทีมสหสาขาในการดูแลรักษาผู้ป่วย ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของการตรวจวินิจฉัย ประสบการณ์และความเชี่ยวชาญในการผ่าตัด ร่วมกับการใช้เทคโนโลยีที่ทันสมัย คือ “หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด” การดำเนินโครงการนี้ถือเป็นก้าวแห่งความสำเร็จไปอีกขั้น ด้วยการใช้เทคโนโลยีหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด เพื่อรักษาผู้ป่วยข้อเข่าและข้อสะโพกเทียม ซึ่งผู้ป่วยจะได้รับการผ่าตัดที่โรงพยาบาลศิริราช ปิยมหาราชการุณย์ (SiPH) โดยใช้การส่งต่อผู้ป่วยระหว่าง 3 โรงพยาบาล ทำให้ผู้ป่วยสามารถเข้าถึงบริการที่มีประสิทธิภาพได้อย่างเท่าเทียมกัน และสามารถรองรับจำนวนการผ่าตัดที่เพิ่มขึ้น
ด้าน รศ. นพ.ธีระ กลลดาเรืองไกร ผอ.ศูนย์การแพทย์กาญจนาภิเษก กล่าวว่า การที่ใช้หุ่นยนต์เข้ามาช่วยในการผ่าตัดจะทำให้ลดความผิดพลาดและเพิ่มประสบการณ์ในการผ่าตัดอย่างรวดเร็ว ซึ่งถ้านำมาประกอบกับการฝึกฝนให้ชำนาญก็ยิ่งเป็นประโยชน์ต่อคนไข้เพิ่มทวีคูณ ศูนย์การแพทย์กาญจนาภิเษกเป็นส่วนหนึ่งของศิริราชในเรื่องการรักษาพยาบาลที่ได้มาตรฐานและเป็นที่ฝึกเรียนของศัลย์แพทย์ออร์โธปิดิคส์ จึงเป็นการสมควรอย่างยิ่งที่จะมีโอกาสใช้หุ่นยนต์ผ่าตัดเข่านี้ อีกทั้งผู้ป่วยข้อเข่าและข้อสะโพกเทียมในแถบปริมณฑล และนครปฐมได้มีโอกาสเข้าถึงการรักษาโดยไม่ต้องเดินทางเข้ามารักษาใน รพ.ศิริราช เป็นการลดค่าใช้จ่ายในการเดินทางและลดความแออัด โดยได้รับการรักษาอย่างเท่าเทียมด้วยมาตรฐานเดียวกัน
ศ. นพ.อภิชาติ อัศวมงคลกุล หัวหน้าภาควิชาศัลยศาสตร์ออร์โธปิดิคส์และกายภาพบำบัด กล่าวถึงการจัดตั้งศูนย์ความเป็นเลิศผ่าตัดเปลี่ยนข้อเทียมศิริราช (Si-ELITE) ว่า โครงการผ่าตัดข้อเข่าและข้อสะโพกเทียมด้วยหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด เป็นการแสดงจุดยืนที่ชัดเจนในการมุ่งสู่ความเป็นเลิศด้านการบริการ โดยเป็นผู้นำในการเอาเทคโนโลยีที่ทันสมัยที่สุด มาพัฒนาการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าและข้อสะโพกเทียมที่ได้รับผลดีอยู่แล้วให้ดียิ่งขึ้นไป ทั้งในแง่ของความเที่ยงตรงแม่นยำของการวางแนว (alignment) ตำแหน่งของข้อเทียม (prosthesis position) และยังช่วยการปรับสมดุลของข้อ (gap balancing) เพื่อช่วยสร้างความมั่นคงของข้อเข่าหรือข้อสะโพกในการผ่าตัดที่สามารถวัดผลได้อย่างแม่นยำ ซึ่งถือเป็นการนำเอาหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดชนิดนี้มาใช้ปฏิบัติงานจริงเป็นที่แรกในประเทศไทย
ศ. นพ.กีรติ เจริญชลวานิช รองคณบดีฝ่ายสร้างเสริมสุขภาพ รองหัวหน้าภาควิชาศัลยศาสตร์ออร์โธปิดิคส์และกายภาพบำบัด กล่าวว่า การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเทียมด้วยหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด เป็นเทคโนโลยีช่วยผ่าตัดภายใต้การควบคุมของศัลยแพทย์ โดยแสดงตัวเลขให้เห็นบนจอคอมพิวเตอร์แบบ Real Time คอยเตือนและล็อกการเคลื่อนที่ของอุปกรณ์ผ่าตัดไม่ให้ออกนอกตำแหน่งที่วางแผนไว้ เรียกได้ว่า เป็นการผ่าตัดโดยแพทย์แต่มีผู้ช่วยที่เป็นหุ่นยนต์ ข้อดี คือ วางแผนการผ่าตัดของผู้ป่วยแต่ละคนได้ ทำให้แก้ไขปัญหาข้อเทียมได้อย่างตรงจุด มีความแม่นยำ ปลอดภัย และช่วยลดภาวะแทรกซ้อนจากการผ่าตัดได้ นอกจากนี้ ยังช่วยให้ผู้ป่วยฟื้นตัวเร็วหลังการผ่าตัด สามารถยืน เดินได้ภายใน 1-2 วัน ทำให้ผู้ป่วยสามารถกลับมาใช้ชีวิตได้อย่างปกติสุข จากความร่วมมือของทุกภาคส่วนที่มีส่วนขับเคลื่อนการทำงานและยกระดับการให้บริการศูนย์ความเป็นเลิศการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเทียม ด้วยหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดเทคโนโลยีที่ทันสมัย พร้อมด้วยศักยภาพของทีมศัลยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ประสานการทำงานระหว่าง 3 รพ. รวมเป็นหนึ่งเดียว เพื่อให้บริการผู้ป่วยทุกสิทธิ์การรักษาสามารถเข้าถึงการรักษาที่มีคุณภาพสูงสุดได้อย่างทั่วถึง ปลอดภัย รวมไปถึงการส่งต่อข้อมูลเพื่อพัฒนาคุณภาพระหว่างโรงพยาบาลเครือข่าย ให้สามารถพัฒนาไปพร้อมกันได้อย่างยั่งยืน
ภายในงาน ยังมีการแสดงสาธิตผ่าตัดเสมือนจริงด้วยหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดที่ให้ได้สัมผัสกันอย่างใกล้ชิด พร้อมแลกเปลี่ยนประสบการณ์ ความรู้สึกจากผู้ป่วยที่เคยรับบริการทำให้วันนี้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น สามารถกลับสู่การใช้ชีวิตในสังคมได้อย่างมีความสุข สำหรับผู้ป่วยข้อเข่าและข้อสะโพกที่จำเป็นต้องได้รับการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเทียม สามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ ศูนย์ความเป็นเลิศการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเทียมศิริราช โทร. 0 2419 7964 (เฉพาะวันจันทร์ – ศุกร์ เวลา 09.00 - 12.00 น.)